Jinekolojik muayene en basit tanımı ile muayeneyi gerçekleştiren doktorun spekulum adı verilen alet yardımı ile genital organları muayene etmesi durumudur. Vajinal muayene olarak da bilinmektedir. Ancak jinekolojik muayene bunu kesinlikle içermek zorunda değildir. Jinekolojik muayene ya da diğer adı ile vajinal muayene hiçbir hastalık belirtisi olmasa bile yılda en bir kere her vajinası olan birey tarafından düzenli olarak yaptırılmalıdır. Çünkü erken evrelerde belirtisi bulunmayan birçok hastalığı özellikle de kanser çeşitleri bu periyodik jinekolojik muayeneler sayesinde erken dönemde teşhis edilebilmektedir. Böylece teşhis edilen hastalık üreme sistemini daha fazla etkilemeden müdahale edilebilmektedir.